Ekstrakty grzybów medycznych, takich jak reishi, cordyceps, lion’s mane czy chaga, stają się coraz bardziej popularne. Nic dziwnego, bo ich właściwości z powodzeniem można wykorzystać dla zdrowia, do poprawy funkcji umysłowych i samopoczucia, a także w celu podniesienia wyników sportowych.

Wspomniane grzyby mają szerokie zastosowanie i w pierwszej kolejności należałoby ustalić nasze potrzeby oraz aktualny stan organizmu. Jeśli borykacie się z jakimiś schorzeniami, to wskazane jest, żeby wziąć to pod uwagę przy wyborze środka.

Tym bardziej, że mogą istnieć przeciwwskazania do stosowania w przypadku danej choroby / schorzenia. Jeśli wszystko jest w porządku, to zwróćcie uwagę na korzyści płynące z suplementacji i ustalcie jakiego działanie ekstraktu najbardziej potrzebujecie.

Grzyby medyczne – dokonaj dobrego, świadomego wyboru

Skoro zdecydowaliście się na ekstrakty grzybowe, to w pierwszej kolejności należy przyjrzeć się korzyściom i ewentualnym przeciwwskazaniom. W tym momencie należałoby wspomnieć o tym, że każdy organizm jest inny. Wobec tego ta sama dawka może zadziałać w sposób odmienny na poszczególne osoby – zarówno pod kątem odczuwalnych efektów, jak i stopnia ich odczuwania. Zatem najlepiej byłoby rozpocząć przyjmowanie od mniejszych dawek (nawet od tych sugerowanych) i obserwować reakcję. Jeżeli wszystko jest w porządku, to można stopniowo zwiększać (oczywiście w ramach rozsądku).

Większość grzybów medycznych wykazuje następujące, dobroczynne działanie:

• działanie antyoksydacyjne,
• działanie przeciwzapalne,
• przeciwdziałanie nadmiernym procesom starzenia,
• regulowanie gospodarki cukrowej i insulinowej,
• ograniczanie problemów degeneracyjnych i zwyrodnieniowych układu nerwowego,
• wsparcie przy zaburzeniach nastroju,
• działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i modulowanie układu odpornościowego,
• pomocne w stanach niedosypiania,
• działanie adaptogenne,
• działanie wspierające funkcje kognitywne.

Poniżej znajdują się nieco szerzej opisane korzyści stosowania:

• reishi,
• chaga,
• cordyceps,
• lion’s mane.

Przeciwwskazania:

Suplementacji nie zaleca się dzieciom. Szczególną ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży, karmiące, w okresie laktacji. Podobnie, jeśli chodzi o osoby z jasno sprecyzowanymi stanami chorobowymi, które przyjmują np. leki przeciwzakrzepowe, przeciwcukrzycowe, antydepresyjne, immunosupresyjne czy chemioterapeutyczne.

Warto zaznaczyć, że tekst ma charakter informacyjno – edukacyjny, a stosowanie najlepiej skonsultować z ekspertem, specjalistą.

Stosowanie:

Należy mieć na uwadze, że dawkowanie powinno mieścić się w granicach norm. Sama suplementacja to kwestia indywidualna.

Reishi

Sugerowana dawka sproszkowanego ekstraktu reishi to 500mg na porcję (zaleca się średnio od 1g do 1,5g dziennie). Dobrym pomysłem będzie przyjmowanie porcji 2-3x dziennie na około 30 minut przed posiłkiem lub około 60 minut po jego spożyciu.

Chaga

Przygodę z grzybem Chaga najlepiej rozpocząć od minimalnej, sugerowanej dawki – czyli 500mg – i obserwować reakcję. Następnie, stopniowo zwiększać. Optymalna, średnia dawka to 500mg 2-3x dziennie na 30minut przed posiłkiem lub ok. 60min po posiłku.

Cordyceps

Za średnią dawkę, która pozwoli na uzyskanie zauważalnych efektów uznaje się 500-1000mg. Można podzielić sobie na 2-3 porcje. Zależnie od potrzeb i stopnia wrażliwości na działanie, można przyjąć większe porcje, aczkolwiek nie przekraczając 2,5g dziennie.

Jeśli chodzi o korzyści stricte treningowe, to warto przyjąć porcję cordycepsu na około 60 minut przed planowanym wysiłkiem.

Lion’s mane

Za dawkę, która przyniesie odczuwalne rezultaty uznaje się ilość od 500mg do 1000mg – najlepiej podzielić sobie na 2 porcje. Suplementację zacząć od mniejszych dawek, obserwować organizm i stopniowo zwiększać.

Najpopularniejsze, skuteczne połączenia ekstraktów:

• cordyceps + reishi = działanie energizujące, ograniczenie zmęczenia, wydajniejsza praca, korzyści prozdrowotne.
• lion’s mane + chaga = wzrost koncentracji, jasność umysłu, podniesienie energii wraz z motywacją, działanie prozdrowotne.
• lion’s mane + cordyceps = poprawa koncentracji, funkcji umysłowych i fizycznych. Stosuje się także w przypadku występujących problemów żołądkowo – jelitowych.
• lion’s mane + reishi = dobre działanie nootropowe, poprawa samopoczucia / nastroju, usprawnienie pracy mózgu.
• efektywna, przykładowa grzybowa kawa: chaga + lion’s mane dodane do espresso lub lion’s mane + cordyceps = energia i motywacja do działania, wzrost koncentracji i energii, opóźnienie zmęczenia, podniesienie funkcji fizycznych i umysłowych.

Oczywiście można się spodziewać również innych właściwości, które płyną z poszczególnych, pojedynczych ekstraktów. Niemniej jednak wymieniłem te, które w mojej ocenie będą najbardziej zauważalne z uwagi na synergiczne i/lub wzajemnie uzupełniające się działanie grzybów.

Osobiste doświadczenie:

Osobiście bardzo sobie chwalę grzybową kawę z użyciem chagi oraz lion’s mane. Odczuwalny i pożądany efekt energizujący, wspierający funkcje umysłowe, w tym koncentrację oraz chęci do działania. Tym bardziej, że takie połączenie niesie ze sobą korzyści zarówno krótkoterminowe, jak i długofalowe (stymulacja różnych neurotrofin). Wyraźna poprawa pamięci krótko- oraz długotrwałej + sprawne przetwarzanie informacji i usprawnienie procesów myślowych.

Zaczynałem od minimalnych dawek, stopniowo zwiększając i obserwując czy przypadkiem nie wystąpią skutki uboczne, a także w jaki sposób odczuje to mój organizm – samodzielnie określając dawkę jako optymalną.

Taką kawkę piłem rano (aczkolwiek nie od razu po przebudzeniu) i popołudniu. Niemniej jednak, dla lepszego efektu, wdrożyłem tę opcję dopiero po przeprowadzeniu odwyku kofeinowego w celu „przeczyszczenia receptorów” i co za tym idzie podniesienia wrażliwości – szczególnie polecane u kawoszy z długą praktyką.

Nie jestem zwolennikiem mieszania bardzo wielu adaptogenów czy ekstraktów o zbliżonym działaniu. Wolę połączenia 2-3 składnikowe przy założeniu, że z czasem zastosuję inną mieszankę – tzw. rotację. W końcu każdy z nich, poza podobnymi, wykazuje też dodatkowe, indywidualne dla siebie właściwości.

Grzybowa kawa to coraz popularniejsza forma wsparcia umysłowego i fizycznego. Brzmi może nieco abstrakcyjnie, ale wbrew pozorom faktycznie działa!

Przecież niejednokrotnie poruszano temat działania ekstraktów grzybów (np. chaga, reishi, lion’s mane, cordyceps) na zdrowie, funkcje kognitywne, pracę mózgu, wysiłek fizyczny i ochronę organizmu, więc wiecie, że okażą się pomocne. Tym razem jednak łączymy je z kawą, a w zasadzie kofeiną. O co w tym chodzi?

Grzybowa kawa – zacznij od kofeiny…

Jak sama nazwa wskazuje, jednym ze składników naszej magicznej mieszanki będzie kawa. Na pewno dobrze ją znacie. Ba, pewnie wielu z Was nie wyobraża sobie dnia bez kubka czy filiżanki kawy, prawda? Znamy to dobrze… Dzieje się tak dlatego, że kofeina będąca głównym elementem trunku działa stymulująco na układ nerwowy.

Dzięki temu odczuwamy mniejsze zmęczenie, mamy energię do działania, a nasza zdolność koncentracji szybuje w górę. Z rana pozwala się tez szybciej dobudzić, doprowadzając do stanu użyteczności – wiadomo czasem porządny sen to nie taka prosta sprawa (a szkoda, bo jakość i długość snu są niezwykle istotne).

Kawa, a dokładniej kofeina, blokuje receptory adenozyny i wpływ na pracę katecholamin. Stąd właśnie wyższy poziom energii, mniejsze zmęczenie i jego opóźnione wystąpienie. Niestety jest też druga strona medalu… Pomijając fakt, że kawa nie każdemu będzie służyć (zależnie od stanu zdrowia), to pijąc ją regularnie, z czasem wykształcamy tolerancję kofeinową, co związane jest właśnie ze wspomnianymi receptorami.

Mówiąc prosto: ta sama ilość nie działa już tak dobrze, więc pijemy więcej, aby uzyskać wcześniejszy, zadowalający efekt. Oczywiście każdy posiada odmienną wrażliwość i zdolność metabolizowania związku, więc i stopień działania będzie różny.

No dobrze, ale gdzie tutaj ta „grzybowa kawa” i co to ma z nią wspólnego? Spieszę z wyjaśnieniami. Dla uzyskania jak najlepszych rezultatów, ekstrakty grzybów łączy się najczęściej z espresso, czyli tą „małą kawką” o dużej, skoncentrowanej mocy. Jeśli jesteście kawoszami, albo przesadzacie z jej piciem, to możecie nie wyciągnąć całkowitego potencjału z mieszanki.

Co zrobić? Jeśli grzybowa kawa to coś, czego chcecie spróbować, to najlepszą opcją w takim przypadku będzie okresowe odstawienie trunku na jakiś czas. Organizm odpocznie, receptory adenozynowe ulegną „przeczyszczeniu”, a ulubiony napój znów będzie tak świetnie działał, jak wcześniej.

Swoją drogą, w trakcie stopniowego „odwyku kofeinowego” dobrze sprawdzają się adaptogeny i/lub sulbutiamina, żeby zredukować skutki odstawienne, a jednocześnie wciąż jakoś funkcjonować.

Grzybowa kawa – moc ekstraktów grzybowych

Skoro macie już podstawowe pojęcie na temat działania kofeiny i wiecie czego się spodziewać, to wypadałoby zająć się odpowiednim wdrożeniem ekstraktów z tak zwanych grzybów witalnych. Zdecydowanie lepszą opcją będzie skierowanie swojej uwagi ku osobnym suplementom w formie sproszkowanej, przystępnej do stworzenia mieszanki. Dlaczego osobne ekstrakty? Wówczas znacznie łatwiejsze będzie dobranie odpowiednich proporcji i indywidualnych ilości.

Najczęściej do typowej kawy lub mocniejszego espresso, które osobiście polecam do tego, dodaje się ekstrakty z grzyba Chaga oraz lion’s mane, zwanego inaczej Yamabushitake. Oczywiście można skorzystać też z innych grzybów, dodając np. reishi czy cordyceps – zależnie od pożądanego działania. Po prostu dodajemy sproszkowany suplement do naszego trunku i dokładnie mieszamy. Grzybowa kawa do najsmaczniejszych nie należy, ale efekty są piorunujące. Warto wspomnieć, że nada się zarówno przy obciążeniach umysłowych, jak i fizycznych.

Poza kofeiną otrzymujemy też właściwości wspomnianych grzybów. Wśród nich Chaga jest prawdziwą królową, jeśli chodzi o właściwości antyoksydacyjne, a dodatkowo podnosi odporność i reguluje poziom cukru we krwi.

Pozytywnie wpływa na poziom energii i sam metabolizm energetyczny. Głównie za sprawą aktywacji PPAR, co zaowocuje również korzyściami w postaci podniesienia wydolności fizycznej. Chaga uznana jest za środek o działaniu nootropowym. Wpływa na poprawę funkcji kognitywnych, zdolność zapamiętywania (pamięć), pracę mózgu i sprawny przebieg procesów myślowych.

Z kolei lion’s mane to naturalny środek nootropowy o działaniu m.in. neuroprotekcyjnym i nefroprotekcyjnym. Badania potwierdzają, że jego podawanie usprawnia funkcje poznawcze, a jednocześnie poprawia samopoczucie, łagodzi stany lękowe / depresyjne. Oczywiście cechuje się też właściwościami antyoksydacyjnymi, przeciwzapalnymi i dobroczynnie oddziałuje na układ odpornościowy.

Lion’s mane i chaga, wraz z kofeiną, będą tworzyły świetne połączenie z uwagi na fakt, że taka mieszanka może dać dobre efekty zarówno w kontekście stosowania krótkotrwałego, doraźnego („tu i teraz”), jak również długotrwałego.

Grzybowa kawa – czego się spodziewać i dlaczego jest skuteczna?

Po kawie z ekstraktami grzybów można się spodziewać w zasadzie wszelkich pozytywów związanych z właściwościami poszczególnych składników mieszanki. Istotne jest to, że odpowiedni dobór składników naszej kawy będzie stymulował BDNF, czyli neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego, a także NGF, tzw. czynnik wzrostu nerwów.

Pobudzając BDNF, którego obszarem działania jest przede wszystkim ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy, stwarzamy odpowiednie warunki do wytwarzania całkiem nowych połączeń neuronów. Ponadto w sposób pozytywny wpływamy na funkcje kognitywne i tzw. pamięć długotrwałą (długoterminową). Z drugiej strony, stosując taką mieszankę ekstraktów przyczyniamy się do polepszenia pamięci krótkotrwałej i szybkiego podniesienia koncentracji, gdy wymaga tego sytuacja.

Za pozytywny efekt na mózg i układ nerwowy odpowiadają też właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne i obniżające neurodegenerację.

Co da Ci grzybowa kawa?

• szybkie zwiększenie energii do działania,
• wzrost koncentracji w krótkim czasie,
• usprawniony przebieg procesów myślowych i jasność umysłu,
• lepsze samopoczucie,
• korzyści zdrowotne / prozdrowotne,
• lepsze warunki dla nowych połączeń nerwowych,
• poprawę pamięci długotrwałej i krótkotrwałej,
• obniżenie zmęczenia i opóźnienie jego wystąpienia,
• wsparcie wysiłku fizycznego i umysłowego.

W tradycyjnej medycynie chińskiej szeroko wykorzystywano wiele odmian grzybów. Czy to dla ogólnej poprawy zdrowia, funkcji umysłowych, witalności czy kondycji fizycznej.

Z całej gamy prozdrowotnych grzybów wytypowaliśmy istne „perełki” cechujące się dobroczynnymi, leczniczymi, właściwościami o niebagatelnym znaczeniu zarówno dla ciała, jak i umysłu.

Grzyby dla zdrowia i rezultatów sportowych

Grzyby znamy dość dobrze, a przynajmniej tak nam się wydaje… Są powszechnie wykorzystywane w kulinariach, a wiele osób ceni ich walory smakowe, chętnie stosując jako dodatek do dań. Mimo wszystko „grzyby” to dość ogólna nazwa.

Wiadomo, nie chodzi tutaj o takie, które z tak wielkim zapałem zbieramy w pobliskich lasach, gdy tylko nadchodzi sezon, ale o te, których działanie terapeutyczne udokumentowano stosowanymi badaniami. Te właściwe określa się mianem „grzybów medycznych”. Zidentyfikowano i opisano multum różnych gatunków cechujących się pożytecznym działaniem, ale…

Pośród całej gamy gatunkowej znajdują się „perełki”, na których działaniu skorzystać mogą zarówno osoby aktywne fizycznie, jak i dbające o zdrowie czy nakładające na siebie duże obciążenia umysłowe.

Ekstrakty z niektórych grzybów, podobnie jak z roślin zielnych, z powodzeniem wykorzystywano dla podniesienia witalności, sprawności fizycznej, umysłowej oraz przy różnego rodzaju schorzeniach, zależnie od rodzaju i występujących składników.

W poczet wspomnianych „perełek”, na które warto zwrócić uwagę rozpatrując suplementację zdrowotną, zaliczymy:

• cordyceps (maczużnik chiński),
• grzyby reishi,
• chaga,
• lion’s mane (soplówka jeżowata, Yamabushitake).

Jestem jedną z tych osób, które na co dzień nakładają na siebie spore obciążenia zarówno fizyczne, jak i umysłowe. Nie wspominając już o solidnej dawce stresu w różnych postaciach… Na pewno nie jestem w tym osamotniony, prawda?

Mimo wszystko dzięki zmianom żywieniowym i odpowiedniemu połączeniu wspomnianych grzybów, nierzadko z adaptogenami / innymi środkami wspomagającymi, odnotowuję wyraźną poprawę w zakresie samopoczucia, poziomu energii, chęci do działania / motywacji, koncentracji, pamięci i jasności umysłu.

Co więcej, suplementy te z powodzeniem można wykorzystać profilaktycznie, dla ogólnej poprawy zdrowia, jak również przy konkretnych schorzeniach. A do tego ciesząc się z dodatkowych korzyści!

Grzyby dla zdrowia ciała i umysłu

– Cordyceps, zwany maczużnikiem chińskim, początkowo wykorzystywany w tradycyjnej medycynie chińskiej, nie bez powodu zyskał popularność i uznanie również w świecie sportu oraz medycynie zachodniej. Głównymi składnikami aktywnymi dobroczynnego grzyba są kordycepina i adenozyna, zaliczane do puryn. W kontekście poprawy wyników sportowych, sztandarową funkcją jest wpływ związków obecnych w ekstrakcie na mechanizm energetyczny oraz stymulowanie kinazy AMPK. Równie często – o ile nie częściej – wspomina się o jego zdolności do podnoszenia VO2max, co z powodzeniem można wykorzystać w dyscyplinach, w których istotna jest wytrzymałość i wydolność.

Cordyceps zaliczany jest także w poczet adaptogenów, a zatem będzie zwiększał odporność na stres, obniżał jego poziom i zarazem łagodził ewentualne skutki. Okazuje się nie mniej przydatny w okolicznościach dużych obciążeń umysłowych.

Badania potwierdzają, że jest w stanie pobudzać produkcję tlenku azotu, co jest niezwykle przydatne zarówno w niektórych dyscyplinach sportu, jak i w kontekście problemów z erekcją czy stricte sercowo – naczyniowych. Wykazuje też potencjał antyoksydacyjny, stymuluje dysmutazę ponadtlenkową (SOD), a także działa przeciwzapalnie.

Warto nadmienić, że ekstrakty z maczużnika są czasami stosowanie przy zaburzeniach gospodarki cukrowej i insulinowej (działanie przeciwcukrzycowe), albo dla podniesienia tolerancji immunologicznej naszego organizmu.

Grzyby reishi, znane też jako Ling Zhi

W zamierzchłych czasach były środkiem niezwykle drogim, trudnodostępnym i można powiedzieć prestiżowym – nie każdy mógł sobie pozwolić, aby swobodnie czerpać z ich dobroczynnych, zdrowotnych właściwości. Aktualnie, całe szczęście, nie mamy już tego problemu i śmiało możemy skorzystać między innymi z ich działania przeciwzapalnego (zmniejszają aktywność cytokin prozapalnych), antyoksydacyjnego i hepatoprotekcyjnego, a także wpływu na insulinowrażliwość.

W poczet składników obecnych w zarodnikach reishi, oprócz witamin, minerałów czy aminokwasów, zaliczamy m.in. triterpeny, saponiny, olejki eteryczne, glukozydy i polisacharydy. Szczególnie jednemu z tych ostatnich, mianowicie GSG (w połączeniu z obecnymi saponinami) zawierającemu D-glukozę, nierzadko przypisuje się właściwości przeciwnowotworowe. W zasadzie grzyby reishi są istną kopalnią składników bioaktywnych – można wyróżnić ich przeszło 400.

Warto wspomnieć, że zawarty w ekstraktach beta-glukan sprzyja funkcjonowaniu układu immunologicznego. Stymuluje i zwiększa ilość limfocytów T oraz makrofagów. Z tego względu polecane są szczególnie jako wsparcie dla osób z obniżoną odpornością, a także intensywnie trenującym.

Źródła potwierdzają też ich działanie względem obniżania uszkodzeń mikrogleju, komórek centralnego układu nerwowego.

Chaga

Znany od stuleci w medycynie chińskiej grzyb pasożytniczy, któremu przypisuje się działanie podnoszące witalność, kondycję zdrowotną i umysłową. Regularna suplementacja może przynieść korzyści w zakresie poprawy funkcji kognitywnych, szczególnie pamięci. Co więcej, wspomaga ochronę i sprawne funkcjonowanie układu nerwowego.

Chaga cechuje się też potencjałem przeciwzapalnym oraz antyoksydacyjnym. Zmniejsza aktywność cytokin prozapalnych, TNF-alfa, niektórych prostaglandyn, a także hamuje COX-2. W tym kontekście często porównuje się jego działanie z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) – mimo to przyjmowanie ekstraktów nie wiąże się z negatywnymi skutkami w stosunku do stanu jelit. Dodatkowo zmniejsza stres oksydacyjny, chroni przed destrukcyjnym działaniem rodników tlenowych, między innymi podnosząc poziom dysmutazy ponadtlenkowej (SOD).

Badania sugerują niemały wpływ przyjmowanych ekstraktów na zdrowie metaboliczne. Na ich podstawie można wywnioskować, że sprawdzi się jako dodatek profilaktyczny / łagodzący przy cukrzycy typu 2, insulinooporności, jak również przyczyniający się do obniżenia poziomu triglicerydów.

Chaga jest też korzystna dla profilu lipidowego i komórek wątrobowych w zakresie ich ochrony przed toksynami. Ponadto zawiera beta-glukan, który stymuluje wytwarzanie limfocytów i leukocytów czyniąc go świetnym wsparciem dla układu immunologicznego.

Lion’s mane (inaczej Yamabushitake lub po prostu soplówka jeżowata)

Grzyb witalny, któremu przypisuje się głównie rolę wzmacniającą organizm, szerokie spektrum działania prozdrowotnego / leczniczego i korzyści nootropowe. Co ciekawe, stosowano go również na rany z uwagi na właściwości hemostatyczne. Do częściej przytaczanych zalet zalicza się dobroczynny wpływ na cholesterol, poziom triglicerydów – ogólnie profil lipidowy.

Ekstrakty soplówki są w stanie pobudzać BDNF (neurotropowy czynnik pochodzenia mózgowego), który ze względu na obszar występowania i działania powiązany jest głównie z procesami memoryzacji. Stymulowanie czynnika będzie pozytywnie wpływało nie tylko na zdolności zapamiętywania, ale też neurogenezy.

Rozpatrując lion’s mane pod kątem korzyści zdrowotnych nie można zapomnieć o tym, że m.in. obecne w nim polisacharydy mogą stymulować i podnosić poziom makrofagów, komórek T oraz komórek NK. To z kolei nieoceniona pomoc dla funkcjonowania układu odpornościowego i zarazem ochrony przed patogenami chorobotwórczymi.

Co więcej, suplementacja zmniejsza ryzyko wykształcenia i rozwoju chorób o podłożu zapalnym, a dodatkowo pośrednio poprawia wrażliwość komórek na insulinę oraz wychwyt glukozy. To czyni soplówkę pożądanym towarzyszem zarówno podczas zmagań sportowych, jak i przy zaburzeniach glikemii.

Poza tym cieszy się także właściwościami: przeciwzapalnymi, antybakteryjnymi, przeciwutleniającymi, a niektóre źródła wskazują nawet na potencjał przeciwnowotworowy owych ekstraktów.