Glutation - działanie antyoksydacyjne

Glutation okrzyknięto mianem najsilniejszego, naturalnego antyoksydantu. W skrócie: posiada właściwości do zwalczania agresywnych, wolnych rodników. Z tym związane jest również szerokie działanie prozdrowotne. W pierwszej kolejności skupmy się jednak na poznaniu związku, mechanizmie działania i wpływie na organizm, jako przeciwutleniacza.

Czym jest glutation?

Glutation jest tripeptydem, który jesteśmy w stanie syntetyzować samodzielnie dzięki specjalnym komórkom. Złożony jest z reszt aminokwasowych, a dokładniej reszt glicyny, kwasu glutaminowego i cysteiny. Mimo tego, że organizm posiada możliwość wytwarzania związku, to istnieją sytuacje, w których zapotrzebowanie na niego znacznie wzrasta. W takich okolicznościach, z pomocą przychodzą produkty żywieniowe, które bardzo dobrze włączyć do diety, jeśli zależy nam na zachowaniu odpowiedniej kondycji zdrowotnej. Niektóre z nich śmiało można wdrożyć również podczas kształtowania sylwetki czy innego celu stricte treningowego. Glutation z powodzeniem znajdziecie zarówno w produktach pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Kilka z nich zawiera szczególnie duże ilości związku, mianowicie:

• brokuły,
• szparagi,
• czosnek,
• cebula,
• awokado.

Jest ceniony przede wszystkim ze względu na bardzo wysoki potencjał antyoksydacyjny, dzięki któremu zwalczamy reaktywne formy tlenu, nadaktywne wolne rodniki, a także zmniejszymy ryzyko uszkodzeń komórkowych oraz tkankowych związanych z ich działaniem. Tym bardziej, że odpowiednio manipulując żywieniem i suplementacją mamy możliwość zwiększania jego poziomu i stymulowania produkcji. Warto nadmienić, że GSH (glutation – glutamylocysteinyloglicyna) cechuje się dość specyficzną budową, która sprawia, że jest odporny na enzymatyczny rozkład wewnątrz komórki, czyli proteolizę.

Glutation – jak właściwie działa i po co nam on?

Trzeba sobie powiedzieć, że na działanie rodników jesteśmy narażeni niemal nieustannie. Nie znaczy to jednak, że są nam kompletnie niepotrzebne. Prawdziwych problemów nastręczają w momencie, gdy dochodzi do zaburzenia równowagi między procesami antyoksydacyjnymi i prooksydacyjnymi.Wzmożone ilości i podniesiona aktywność reaktywnych form tlenu / agresywnych, wolnych rodników obserwowane są głównie w stanach chorobowych oraz przy dużych obciążeniach fizycznych i umysłowych. Z kolei do spadku poziomu GSH, a co za tym idzie zaburzeń na tym tle może dochodzić wraz z wiekiem czy w warunkach choćby przewlekłego stresu. Destrukcyjne działania wolnych rodników rzutują negatywnie na cały organizm, w tym odporność, pracę mięśni i funkcje trawienne. W dużym skrócie, ich nadaktywność prowadzi np. do utleniania lipidów i protein (w stanie stresu oksydacyjnego), a w efekcie uszkodzeń komórek oraz tkanek. Przykładem działania reaktywnych form tlenu jest zlepianie się erytrocytów, doprowadzające do ich wyniszczania. Warto wspomnieć, że glutation spełnia się w roli związku zawiadującego pozostałymi antyoksydantami, które w dużej mierze pochodzą z zewnątrz, a zatem musiały zostać dostarczone i przyswojone przez organizm. To jedna z ról, jaką związek pełni w mechanizmie antyoksydacyjnym. Kolejną jest fakt, że zredukowana forma glutationu, czyli tripeptydowe GSH, zawierające wolną grupę tiolową (SH), przeciwdziała utlenianiu grup tiolowych naszych białek. Co jeszcze? Otóż glutation i pozostały antyoksydanty ściśle współpracują z enzymami na rzecz ustanowienia równowagi i zwalczania reaktywnych form tlenu. Świetnym przykładem takiej kooperacji jest ich działanie wraz z dysmutazą ponadtlenkową (SOD), będącą enzymem silnie wspomagającym aparat przeciwutleniający organizmu. Poza tym dysmutaza ponadtlenkowa pełni funkcję katalizatora reakcji rodników ponadtlenkowych, dalej ulegających rozbiciu. Następnie reduktazy i peroksydaza glutationowa doprowadzają do redukcji nadtlenku wodoru powstałego we wcześniejszym etapie.

Jak usprawniać mechanizm antyoksydacyjny i zwiększyć poziom glutationu?

• spożywać odpowiednie produkty, bogate w ów związek,
• zadbać o optymalny poziom witaminy C,
• pamiętać o witaminie E / tokoferolach,
• stawiać na właściwą suplementację innymi związkami o charakterze antyoksydacyjnym,
• kłaść nacisk na przyswajanie związków z żywności,
• zadbać o uzupełnienie niedoborów żywieniowych,
• suplementować glutation, najlepiej w postaci liposomalnej, która cechuje się bardzo dobrą przyswajalnością.

Warto jednak wiedzieć, że suplementacja glutationem najczęściej wymaga kontroli. W razie potrzeby należy zadbać o właściwe ilości selenu, witaminy B12 oraz witamin C i E w organizmie.