Mikrobiota wpływa na mózg i samopoczucie

Nie bez powodu coraz częściej mówi się o jelitach, jako o drugim mózgu. Stan naszego mikrobiomu oddziałuje na pracę i kondycję mózgu, funkcje umysłowe, a także samopoczucie. Oś jelitowo – mózgowa, to nie mit, więc jeśli chcecie wejść na wyżyny swoich możliwości, zadbajcie o jelita i bakterie w nich rezydujące.

Zadbaj o jelita, a zadbasz o mózg i samopoczucie

Jest sporo prac naukowych, które potwierdzają, że odpowiedni stan jelit i flory bakteryjnej wpływa na pracę mózgu. Inna kwestia, że w zasadzie większość z nas cierpi na mniejsze, bądź większe zaburzenia mikroflory – często nawet tego nie odczuwamy lub traktujemy, jako coś normalnego. Czy w dzieciństwie zapisano Wam antybiotyk? Pewnie tak – jak większości z nas. Już taka antybiotykoterapia mogła negatywnie wpłynąć na kondycję jelit, jeśli nie wskazano nam odpowiednich środków, które pomogłyby ochronić się przed jej skutkami. Do tego dochodzą zabiegany tryb życia, stres na każdym kroku, wysoko przetworzona żywność, kiepskie nawyki, itd. W przypadku problemów jelitowych nie zawsze odczuwa się objawy stricte pokarmowe. Nasz organizm można nazwać siecią układów wzajemnie na siebie oddziałujących i współpracujących ze sobą. Badania dosyć jasno wskazują związek między jelitami, a funkcjami kognitywnymi, odpowiedzią na stres, BDNF czy naszą pamięcią. Mogą również wpływać na jasność umysłu, nastrój i sprawność przebiegu procesów myślowych. Jednym z częściej przytaczanych badań na temat oddziaływania bakterii probiotycznych na mózg było to kierowane przez prof. Tillisch. 36 kobiet podzielono na trzy grupy, z których jedna była rzecz jasna tzw. grupą kontrolną otrzymującą placebo. Każda z uczestniczek przeszła badanie rezonansem przed rozpoczęciem testu oraz po jego zakończeniu. Wyniki pokazały, że podawanie probiotyków wywierało korzystny wpływ zarówno na funkcje poznawcze, jak i czuciowe. Warto wspomnieć, że dla porównania i zachowania klarownych wyników, skan rezonansem miał miejsce zarówno w stanie spoczynku, jak też w trakcie ćwiczeń umysłowych. Eksperci potwierdzają, że stres i wydzielanie związanego z nim hormonu (kortyzol) mają znaczący wpływ np. na funkcjonowanie bariery jelitowej oraz właśnie na mikrobiotę. Co więcej, działa to w obie strony… Kondycja flory bakteryjnej może rzutować między innymi na mechanizm odpowiedzi stresowej, a nawet regulować wydzielanie stresowych hormonów. Ukazano również, że przebieg oraz odczuwanie stanów depresyjnych jest do pewnego stopnia zależne od stanu flory jelitowej. Jak wiemy, stres zaburza myślenie, ogranicza zdolności do uczenia się i zapamiętywania, obniża koncentrację. Człowiek zestresowany nie jest w stanie optymalnie funkcjonować… Udowodniono, że silne stresory, na które jesteśmy narażenie nie tylko przez długi czas, ale i krótki, doprowadzają do znacznego obniżenia ilości bakterii Lactobacillus i Bifidobacterium. Zatem suplementacja probiotykami zawierającymi te szczepy może w tym aspekcie zadziałać dobroczynnie na nasz organizm.

Jelita, mózg i nerw błędny

Śmiało można powiedzieć, że nasze jelita są połączone z mózgiem za sprawą nerwy błędnego. Jest on nerwem czaszkowym i zarazem najdłuższym, przechodzącym niemal przez całe ciało. Zatem jest nieodzownym elementem osi mózgowo – jelitowej. Obiecujące wyniki badań na zwierzętach dały podstawę dalszym obserwacjom, pracom badawczym i wykorzystaniu probiotykoterapii u ludzi. Także w kontekście łagodzenia przebiegu depresji czy stanów lękowych. Okazało się, że zachowanie odpowiedniego stosunku ilościowego między różnymi szczepami pozwala na podniesienie jakości życia. Poza tym zaobserwowano, że podniesienie ilości bakterii cechujących się działaniem psychobiotycznym skutkuje zauważalną poprawą funkcjonowania OUN (ośrodkowy układ nerwowy). Nerw błędny umożliwia sprawną komunikację pomiędzy jelitami, a mózgiem – na swój własny sposób informuje (neurotransmitery, cytokiny, etc.) np. o stanie mikrobioty oraz czy z naszymi jelitami jest wszystko w porządku. Część źródeł podaje, że osoby borykające się z IBS (zespół jelita drażliwego) cierpią również na osłabione napięcie nerwu błędnego. Związek ten daje sporo do myślenia…

Flora jelitowa – jak o nią zadbać, aby mózg dobrze pracował?

Doprowadzenie jelit oraz mikroflory do odpowiedniego stanu, to proces długotrwały zależny od wielu czynników. Trzeba wiedzieć, że nawet najlepsze środki nie dadzą efektu „tu i teraz”, ale mimo wszystko są na wagę złota. W pierwszej kolejności należy wyeliminować szkodliwe czynniki – bez tego nie da się uzyskać długotrwałej poprawy. Tryb życia:

• wyeliminowanie używek,
• zmniejszenie ekspozycji na stres,
• wprowadzenie choćby umiarkowanej aktywności fizycznej.

Odżywianie:

• zrezygnowanie z produktów wysoko przetworzonych,
• ograniczenie udziału węglowodanów, jeśli w codziennej diecie występują w sporych ilościach,
• wprowadzenie produktów bogato odżywczych,
• zadbanie o odpowiednią ilość błonnika,
• wprowadzenie źródeł skrobi opornej,
• właściwa kaloryczność diety,
• dobre nawodnienie.

Suplementacja:

• dobre probiotyki (dobrym pomysłem może być duża ilość korzystnych Lactobacillus i Bifidobacterium),
• prebiotyki,
• maślan sodu,
• colostrum lub laktoferyna.

Oczywiście w pierwszej kolejności należy wykonać badania, aby określić faktyczny stan organizmu i przy okazji wykluczyć ewentualne inne problemy. Najlepszą opcją będzie skorzystanie z pomocy eksperta, który opracuje indywidualny plan działania, adekwatny do naszych potrzeb.